Prostaatvergroting

Uit: Nr. 273, mei/jun 2021

Bij de meeste mannen wordt de prostaat met de jaren groter. De officiële term hiervoor is benigne prostaathypertrofie, BPH. Dit kan op termijn leiden tot plasklachten.

Volgens de site www.thuisarts.nl, een toegankelijke en informatieve site om je te informeren over allerlei klachten, heeft zelfs bijna een kwart van alle mannen boven de veertig hierdoor plasproblemen. Dit kunnen erg vervelende klachten zijn. Overigens krijgen lang niet alle mannen plasproblemen als er een prostaatvergroting is. Plasklachten bij mannen werden altijd gezien als een gevolg van prostaatklachten (prostaatvergroting en soms prostaatcarcinoom). Dat bleek echter lang niet altijd zo te zijn. Dus kwam er daarvoor een andere en Engelse term: LUTS: lower urinary tract symptoms.

Plasklachten zijn vaak lastig te bespreken, ze zijn een bron van schaamte en gêne. Deze klachten kunnen sterk wisselen. Treden er andere klachten bij deze problemen op zoals koorts, pijn of bloed in de urine, dan is het belangrijk om de huisarts te raadplegen, want dan is er meer aan de hand. Overigens is prostaatkanker slechts zelden de oorzaak van plasklachten.

De plasklachten die het meest op de voorgrond staan zijn:

• nycturie, frequent nachtelijk plassen (vaak de meest hinderlijke klacht)

• de plas moeilijk ophouden

• hesitatie: het duurt even voordat de plas op gangkomt

• zwakke straal met weinig druk en soms zelfs druppelsgewijs en heel soms komt er zelfs niets

• nadruppelen

• brandend gevoel tijdens of na het plassen

• onvoldaan gevoel na plassen

• of juist urineverlies

De prostaat ligt onder de blaas om de urinebuis heen. Dit verklaart waarom een vergroting van de prostaat tot plasproblemen kan leiden. De oorzaak van prostaatvergroting is vaak niet duidelijk. De klachten worden vaak niet alleen door de prostaat veroorzaakt. Bijvoorbeeld overgewicht, verstopping en een slechte conditie van de blaas, plasbuis en bekkenbodem spelen vaak een rol. Ook kunnen medicijnen zoals sommige antidepressiva, anti-parkinsonmiddelen, antihistaminica en opiaten plasproblemen geven.

De therapeutische mogelijkheden van de huisarts zijn beperkt. Door de uroloog kan een zogeheten TURP gedaan worden (dit is een transurethrale resectie prostaat, letterlijk: via de plasbuis weghalen van prostaatweefsel.) Door middel van een kijkoperatie gaat de uroloog met een buis via de penis de plasbuis binnen en verwijdert het prostaatweefsel dat de plasbuis dichtdrukt.

Toch is er met homeopathie wel degelijk iets aan te doen. Een gezonde leefstijl is een belangrijke factor. Geregeld goed bewegen is aan te raden, goede voeding en gewichtsregulatie is van belang.

Goede voeding is bij voorkeur:

  • vers
  • zelf klaargemaakt
  • gevarieerd
  • met de nadruk op groenten
  • fruit
  • volkorengranen
  • bonen
  • noten
  • weinig dierlijke producten (vlees, zuivel)

Vitamine D en visolie beschermen tegen prostaatvergroting. Ook selenium, dat weinig in onze voeding voorkomt, is belangrijk. Bronnen van selenium zijn noten (vooral paranoten, waar ook het belangrijke magnesium royaal in zit) en zilvervliesrijst. Verder zijn ook broccoli en koolsoorten van belang en fruit. Kijk uit met rood vlees en te veel zink (uit supplementen). Er zijn aanwijzingen dat deze een negatieve invloed hebben. Meer dan 100 mg zink per dag is niet aan te raden. Neem dan liever zaden, pitten en noten. Daar zit meer dan genoeg zink in en het lichaam neemt er niet te veel van op. Ook cranberries, bekend van hun positieve invloed op de blaas, zijn goed voor de prostaat. En als uitsmijter: een actief sexleven is ook goed voor de prostaat.

Mijn belangrijkste advies is om op tijd te beginnen met een gezonde leefstijl. Zorg dat je die op peil houdt en begin niet pas als er al klachten zijn. Het is sowieso altijd goed om je leefstijl te verbeteren! En realiseer je dat je lichaam een enorm genezend vermogen heeft als je dat maar weet aan te boren. Met homeopathie kan dat geactiveerd worden, dat zien we keer op keer.

Ter illustratie twee voorbeelden uit de praktijk:

Martijn is 55 en, zoals hij zelf zegt, gezond. Hij heeft nu twee jaar prostaatklachten. Gek wordt hij ervan, zo vaak moet hij ‘s nachts uit bed! Zeker drie keer per nacht. Zijn PSA-waarde is goed. De medicatie van de huisarts daarentegen heeft niet het gewenste effect. Hij moet vaak lang wachten voor zijn plas komt, heeft een slappe straal die ook nog onderbroken wordt en soms gaat de straal alle kanten uit. ‘s Morgens is de plas vrij goed. Staand plast hij makkelijker dan zittend. Hij baalt er goed van. Hij heeft sowieso naast zijn vriendelijke kant een ongeduldig en opvliegend randje. Vooral aan tegenspraak ergert hij zich. Hij is een harde werker, fanatiek en goed in zijn vak. In de medische voorgeschiedenis vallen een liesbreuk op zijn 30ste en een prostaatontsteking op zijn 55ste op. Ook was hij een tijd overspannen en kreeg hij 10 jaar geleden een nieuwe heup. Bij doorvragen over prostaatklachten komt een opvallend detail naar voren: tot twee keer toe kon hij na het drinken van bier helemaal niet meer plassen! Dit is voor iedere homeopaat een opvallend detail. Als ik nakijk welke middelen daar bij passen blijkt dit alleen het middel Nux vomica (braaknoot), een middel dat ook heel goed past bij zijn persoonlijkheid. Dit wordt dus voorgeschreven en ook krijgt hij allerlei voedings- en andere leefstijladviezen. Al snel verminderen de klachten en na vier maanden wordt de behandeling afgerond: plassen gaat stukken beter, ‘s nachts hoeft hij nog hooguit eenmaal naar de wc, en ook in het algemeen voelt hij zich beter. Zo is ook de huid, de spierpijn rond de geopereerde heup en de spijsvertering verbeterd.

Teun is een rustige en laconieke man. Hij maakt zich zorgen: een bekende is overleden aan prostaatkanker. Zelf had hij een iets verhoogde PSA-waarde en er bleken vier plekjes in zijn prostaat te zitten die niet deugden. Deze zijn vorig jaar behandeld met staafjes radioactief jodium. Sindsdien is de PSA-waarde weer goed, de artsen zijn tevreden maar hij niet: hij heeft pijn bij het plassen. Pijnstillers werkten matig en gaven veel bijwerkingen. De uroloog zegt dat alles verder in orde is. Maar hij houdt klachten: als de druk in de blaas oploopt krijgt hij pijn, laag in zijn buik. Tijdens het plassen wordt de pijn minder maar verdwijnt niet. En het loopt niet lekker: bij aandrang moet hij meteen, anders gaat het mis. Hij moet vaak naar de wc, er is weinig druk, hij produceert een slap straaltje. Er is geen sprake van nadruppelen of hesitatie. Ook zit hij sinds de operatie niet lekker in zijn vel; hij is kouwelijk, snel misselijk, zijn erectie laat te wensen over en hij voelt zich bijna altijd wat gehaast. Hij blijkt niet tegen onrecht te kunnen, is kritisch en is dol op bier. Hij is een sociaal mens en een harde werker. Hij kan goed tegen kou en is niet dol op warmte. Een paar jaar geleden heeft hij een blaasontsteking gekregen. Ook blijkt dat hij forse aandrang krijgt van het horen van stromend water. En dat is nu extra lastig! Hij krijgt het middel Sulphur 200 en algemene adviezen. Na twee weken is het plassen een flinke slag beter en de pijn 30% minder. Bij het herhalingsconsult na twee maanden, heeft hij geen pijn meer en is het plassen vrijwel normaal. Heel soms gaat het nog een klein beetje mis net voordat hij bij de wc is. In het algemeen is hij rustiger en ook andere klachten zijn verminderd.

Een minder bekende mogelijkheid om de klachten te verminderen zijn wisselbaden. Het principe van wisselbaden is het afwisselend in koud en warm water baden of met afwisselend koud en warm water douchen. Koud en warm betekent in dit geval zo koud en zo warm als houdbaar is. Warm en koud is in het begin bijvoorbeeld 38 en 25 graden. Na wat oefenen kan dat ruim 38 en gewoon helemaal koud water worden. Dit hangt samen met de bloedafvoer van de zaadballen: met name de linkerkant kan wat stagneren waardoor het bloed rijk aan testosteron, afkomstig uit de zaadballen niet goed afgevoerd wordt naar de algemene bloedsomloop, maar direct via een adernetwerk naar de prostaat stroomt. Het hoge testosterongehalte in dit bloed bevordert dan de groei van de prostaat.

Door wisselbaden toe te passen verbetert de toestand van de vaten, waardoor het testosteron meer naar het hele lichaam stroomt en minder naar de prostaat. Bijkomend voordeel is dat de vitaliteit en ook het seksueel functioneren verbetert. De gebieden die voor de prostaat van belang zijn en waar de wisselbaden op gericht zijn, zijn de binnenkant van de dijen, het geslacht en de buik. Men dient eerst drie minuten te baden in zo heet mogelijk water, en dan een minuut in zo koud mogelijk water. Door dit dagelijks twee keer te herhalen wordt de bloedsomloop rond de prostaat sterk gestimuleerd. Overigens kunnen wisselbaden ook algemeen, dus over het hele lijf, toegepast worden. Dit heeft een sterk positief effect op gezondheid en vitaliteit, en niet alleen bij mannen.

Therapeutisch is er met homeopathie vaak veel te bereiken. Een algemene tip is het Sabal-complex van Vogel. In een aantal gevallen lijkt dat te werken. Als homeopathisch arts ga ik op zoek naar het specifieke middel, passend bij de patiënt. Dan wordt er een uitgebreide anamnese afgenomen waarbij gekeken wordt naar de voorgeschiedenis van de patiënt, de prostaat- en andere klachten. Naast het homeopathische middel worden algemene adviezen gegeven. Wordt dat goed gedaan dan nemen de prostaatklachten af.

Michel de Sonnaville, Apeldoorn

Arts voor algemene geneeskunde, gespecialiseerd in homeopathie.

www.centaurea.nl