Kinderen en buikpijn – deel 1

Als de huisarts geen bijzonderheden kan constateren en het kind toch klachten blijft houden, wordt het soms doorverwezen naar de specialist. Als ook deze onderzoeken niets opleveren, wordt in een enkel geval een psycholoog ingeschakeld. Elke arts weet dat als jonge kinderen ‘buikpijn’ hebben het niet altijd daadwerkelijk om buikklachten gaat. Peuters en kleuters kunnen niet altijd duidelijk maken wat ze voelen – of ze verdriet hebben of angstig zijn – maar wél dat ze buikpijn hebben. Het voelt in ieder geval daar in de buikstreek niet lekker.

Darmklachten

Soms is er daadwerkelijk iets aan de hand met de spijsvertering zonder dat de oorzaak van dit alles duidelijk is, bijvoorbeeld verstopping of diarree, waarvoor dan medicatie gegeven wordt. Darmklachten kunnen voorkomen bij iedereen, van baby’s tot senioren. In de vroege kindertijd ontstane vage spijsverteringsklachten zonder medisch aanwijsbare oorzaak kunnen op latere leeftijd uitmonden in chronische ziekten van de darm.

Als de ontwikkeling van de darmflora niet goed op gang komt of door externe factoren verstoord raakt, kan het kind ziek worden

Opbouw van ons immuunsysteem

De natuurgeneeskunde leert ons dat een belangrijk deel van ons immuunsysteem in onze darmen huist. Onze darmen hebben heel wat bacteriën nodig om ons voedsel op een goede manier te verwerken en te verteren. De bacteriestammen moeten in een bepaalde verhouding aanwezig zijn, wil ons verteringssysteem c.q. immuunsysteem naar behoren functioneren. De opbouw van onze darmflora begint al bij onze geboorte. Als die ontwikkeling niet goed op gang komt of door externe factoren verstoord raakt, kan het kind ziek worden. Door te zorgen dat het milieu in de darmen op een goede manier wordt opgebouwd, of weer hersteld, kunnen klachten gereduceerd worden of zelfs verdwijnen. 

Het belang van de darmflora

Hoewel er ook vanuit medisch-wetenschappelijke hoek steeds meer onderzoek wordt gedaan naar het belang van de darmflora, heeft het nog lang niet de noodzakelijke aandacht van de regulier opgeleide arts. Terwijl maagdarmspecialisten in veel Duitse ziekenhuizen ook met probiotica werken om darmflora te herstellen en om het genezingsproces te bevorderen, is dat in Nederland maar sporadisch het geval. Jaren van disbalans en problemen met onze spijsvertering kunnen resulteren in het ontstaan van darmkanker. Dat er vanaf 2014 een preventief bevolkingsonderzoek naar darmkanker start, onder Nederlanders tussen de 55 en 75 jaar, bewijst wel dat dit een veel voorkomende aandoening is.

Open systeem

Ons spijsverteringssysteem is een zogenaamd ‘open systeem’. Dat wil zeggen dat het onder invloed staat van prikkels uit de buitenwereld. Zouden wij ons bewust zijn van het feit dat er een relatie is tussen hoe wij de buitenwereld ervaren en onze lichamelijke reacties hierop, dan zouden wij heel anders naar onze spijsverteringsklachten kijken. Dan zouden wij ook heel anders naar ons kind met vage buikklachten kijken als er geen oorzaak is te vinden. Zo kan het niet uiten van emoties zelfs zorgen voor verstopping in de darmen. Dat geldt voor ons allemaal, of we nu jong of oud zijn. Het kind is er gevoeliger voor omdat het niet alles wat het meemaakt en voelt, kan begrijpen en verwoorden.

Veel spijsverteringsklachten worden dan ook al gauw onder de noemer ‘prikkelbaredarmsyndroom’ ingedeeld

Geen aanwijsbare oorzaak

Ook ophoping van vocht kan ontstaan doordat de lymfestroom (= levensstroom) is geblokkeerd. In bepaalde gevallen wordt medicatie voorgeschreven en veelal krijgen de ouders te horen dat er niets aan te doen is; er is geen aanwijsbare oorzaak voor de klachten. Veel spijsverteringsklachten worden dan ook al gauw onder de noemer ‘prikkelbaredarmsyndroom’ ingedeeld. Het is jammer dat de meeste ouders uit onwetendheid niet verder zoeken als ze van de arts of specialist te horen krijgen dat het kind er mee zal moeten leven of dat het vanzelf wel over zal gaan. Met als gevolg een vooruitzicht van ‘altijd rekening houden met…’. Zelfs bij het maken van een beroeps- of studiekeuze wordt misschien rekening gehouden met het (eventueel) lichamelijk ongemak. Het zou toch jammer zijn als het kind zijn/haar hartenwens of idealen bij voorbaat aan de kant schuift omdat het denkt, of verteld wordt, dat dit niet haalbaar zou zijn. De ontkenning van de ‘Ik Ben’ begint dan, onder invloed van de directe omgeving, al vroeg.

Het kind dat zijn gevoel niet kan verwoorden en dit vaak niet begrijpt, geeft fysieke signalen af die door de buitenwereld (ouders en artsen) echter niet begrepen worden. Als toevallig vader of moeder dezelfde klachten heeft of in vroegere jaren heeft gehad, wordt al gauw gezegd dat het nou eenmaal in de familie zit. Het wordt als normaal beschouwd vanuit een niet-weten. Naarmate de ontkenning voortduurt en de lichamelijke klachten niet worden herkend als een symptoom van onverwerkte ervaringen of dieper gelegen emoties, zal het kind steeds dieper in de ontkenning van zichzelf belanden. Het gevolg is dan dat de in eerste instantie vage klachten van buikpijn of zich niet lekker voelen, overgaan in chronische aandoeningen die alleen maar erger schijnen te worden.

Begrijpen van het hoe en waarom is vaak een eerste belangrijke stap in het vinden van de oorzaak

Meer voorlichting over darmproblemen

Als men echter de samenhang van lichaam en geest zou begrijpen, zou men gericht op zoek kunnen gaan naar de oorzaak. Hier is bewustzijn voor nodig, om te beginnen bij de ouders en ten tweede bij de huisarts. Het kind zou gebaat zijn bij ouders die zich gaan afvragen waarom hun kind krampjes, verstopping, diarree blijft houden terwijl al die onderzoeken niets opleveren. Wat is er buiten het reguliere circuit bekend over de darmen? Welke invloed en welke rol heeft en speelt het milieu in de darmen en hoe kunnen wij zorgen dat dit een gezond evenwichtig milieu blijft? Als we bedenken dat maar liefst meer dan 50 procent van de Nederlanders met darmperikelen te kampen heeft, dan is voorlichting en informatie over onze darmen zeker niet overbodig.

Inzicht

Begrijpen van het hoe en waarom is vaak een eerste belangrijke stap in het vinden van de oorzaak van de spijsverteringsklachten of de onbegrepen buikklachten van je kind. Door niet alleen de fysieke werking van het lichaam te leren begrijpen, maar ook de verbanden te zien met invloeden van buitenaf en vanuit het emotionele lichaam, geef je erkenning aan wie je in totaliteit bent. Door het jonge kind te leren begrijpen, erken je zijn/haar wezenlijke ‘Ik Ben’ en geef je het een begripvolle ruimte waarin het zichzelf onbevangen kan uiten en ontwikkelen.

 

Tineke Kleine Deters,

natuurgeneeskundig therapeut
www.praktijknatuurlijkbewust.nl

Dit beginartikel wordt vervolgd met de volgende onderwerpen:
Deel 2: Waarom de darmflora zo belangrijk is; de ontwikkeling vanaf de geboorte
Deel 3: Het verband tussen emoties en buikpijn
Deel 4: Kind als spiegel voor pijn bij de ouder(s)
Deel 5: Familiaire belasting bij volwassenen

 

Oorspronkelijk gepubliceerd in De Natuur Uw Arts, 39e jaargang 2014 nr. 232, bladzijde 14