Therapeutisch tapen

Uit: Nr. 224, maa/apr 2013

Het therapeutisch tapen wordt in de sport, maar ook in praktijken voor natuurgeneeskunde en fysiotherapie, ingezet bij pijnklachten en bewegingsbeperkingen van gewrichten, spieren en steunweefsel (kapsels en banden). Tijdens de laatste Olympische Spelen heeft iedereen op de televisie kunnen zien hoe sporters met gekleurde strepen tape waren ‘versierd’.

Bij het therapeutisch tapen is de functie van de tape het optillen van de huid. Hierdoor ontstaat een drukvermindering in het weefsel met name door de ruimte die ontstaat tussen huid en spieren. Dit heeft een regulerende invloed op de circulatie van lymfe en bloed. Het komt verder tot een betere prikkeloverdracht van de proprioceptieve receptoren die zorgen voor een juiste houding en beweging. Een verbetering van de functie van de gewrichten is het gevolg, en het komt ook tot het stabiliseren van de spierspanning. Pijnvermindering komt, zoals gezegd, door de drukvermindering in het betreffende weefsel.

Ervaringen

Binnen het huidige begrip ’therapeutisch tapen’ worden ervaringen van verschillende tapemethodes van de laatste 40 jaar gecombineerd. Ze worden met groot succes in de dagelijkse praktijk ingezet. Omdat dit ‘gecombineerde’ therapieconcept relatief nieuw is, zijn de diverse mogelijke indicaties voor het therapeutisch tapen nog niet te overzien. Door een verdere toepassing en ontwikkeling van de therapie, worden naar verwachting de praktische ervaringen en ook de inzetbaarheid steeds omvangrijker.

Succesvolle therapie

Door de speciaal ontwikkelde elastische tape en de techniek van het aanbrengen, is het mogelijk om pijnen en verminderende beweeglijkheid snel tot vrijwel onmiddellijk te beïnvloeden. Het succes van het therapeutisch tapen berust op het lichaamseigen genezingsproces via het zenuwstelsel en het circulatiesysteem van bloed en lymfe. Door de speciale manier van tapen wordt een stimulerende werking op spieren, gewrichten, lymfe en zenuwstelsel beoogd om het zelf-herstel te stimuleren. Het betrekken van meridianen en acupunctuurpunten bij het tapen maakt het tot een nog succesvoller therapie.

De tape

De tape heeft speciale eigenschappen die mede het resultaat bepalen. De tape is van elastisch materiaal met een rekbaarheid van circa 10% in de breedte en een maximale rekbaarheid van 140% in de lengterichting. De tape is huidvriendelijk en veroorzaakt maar heel zelden een allergische reactie. De tape kan langere tijd blijven zitten, van meerdere dagen tot meerdere weken als dat nodig is. De tape is vergelijkbaar met de huid voor wat betreft dikte, opbouw en soortelijk gewicht. De tape laat lucht en vocht door en kan daardoor onder de douche, in bad en zelfs in de sauna op de huid blijven. Het afdrogen moet wel voorzichtig gebeuren; het beste is om de tape droog te deppen. De tape is van katoen met een 100% acrylkleefstof, die golvend is opgebracht. Deze golvende beweging verhoogt de werking van de tape. De tape kleeft ook op behaarde lichaamsdelen en is erg goed te combineren met Baunscheidtolie of massageolie. Bij het weghalen van de tape blijven er geen kleefresten achter. Haren worden ook tegelijkertijd met de tape verwijderd; dit kan even vervelend voelen, maar het kan voorkomen worden door vooraf te scheren. De lengte van de aan te brengen tape wordt individueel vastgesteld op basis van de uitgebreidheid van de klachten dan wel op grond van anatomische en fysiologische gegevenheden. Meridianen en acupunctuurpunten kunnen bovendien maatgevend zijn.

Kleuren

In de kleurentherapie wordt onder andere een onderscheid gemaakt tussen warme en koude kleuren. Warme kleuren werken activerend, terwijl koude kleuren kalmeren. Doordat de kleurentherapie al lang met groot succes in praktijk wordt gebracht is het zinnig om van deze verworven kennis en ervaring bij het tapen gebruik te maken.

De tape wordt in verschillende kleuren geleverd. De kleuren hebben een functie en deze is onder meer ontleend aan de jarenlange onderzoeken en ervaring van professor dr. Max Lüscher. Er zijn 7 verschillende kleuren beschikbaar. De kleuren die invloed hebben op het lichaam, ondersteunen mede het zelfherstel van het lichaam.

ROOD/PINK kan lokaal de bloedcirculatie verbeteren. De kleur kan ook heilzaam zijn wanneer bijvoorbeeld na een operatie of ongeval meridianen zijn doorgesneden. Ook bij chronische aandoeningen wordt graag voor rode tape gekozen omdat het dan gaat om trage, flauw verlopende processen die de stimulans van rood goed kunnen gebruiken.

BLAUW heeft een meer kalmerende, verkoelende werking. Bijvoorbeeld ontstekingen die in alle opzichten het karakter van ‘vurig’ hebben, reageren goed op de kleur blauw.

GEEL werkt rustgevend, vooral voor het zenuwstelsel.

GROEN heeft het karakter van stabiliteit; het kan het evenwicht helpen herstellen.

BEIGE, WIT en ZWART worden als neutrale kleuren gezien die geen extra invloed hebben op het lichaam of op bepaalde functies.

Lymfe-tapen

Eerder is al gezegd dat het lymfesysteem door het tapen in positieve zin wordt beïnvloed. Het lymfesysteem is een belangrijk systeem in het lichaam. Het zorgt voor de afvoer van afvalproducten uit de weefsels, ondersteunt en maakt zelf ook deel uit van het immuunsysteem. Daarvoor is zelfs een speciale manier van tapen, het lymfe-tapen, ontwikkeld. Door deze manier van tapen hebben mensen met lymfe-oedeem (lymfevocht-ophoping) – bijvoorbeeld na een operatie in verband met een borsttumor – veel minder last van de hinderlijke zwelling. Het andere voordeel is dat de tape er weken op mag blijven voordat opnieuw tapen nodig is. Een voordeel, omdat de manuele lymfedrainage, die door tapen (gedeeltelijk) kan worden vervangen, een aantal malen per week moet gebeuren om de zwelling te verminderen. Bij een lymfestuwing zorgt de tape voor vermindering van de druk in de betreffende weefsels door een versnelde afvoer en daardoor ook voor een snellere en betere genezing.

Lichaamseigen opiaten

Door prikkeling van bepaalde receptoren in het lichaam wordt het lichaamseigen pijnverminderende systeem geactiveerd. Het komt bijvoorbeeld tot de aanmaak van endorfines, lichaamseigen opiaten met een pijnstillende werking. Deze complexe stoffen worden vlakbij de hersenstam aangemaakt. Endorfine is de natuurlijke variant van morfine en heeft een aantal vergelijkbare eigenschappen: ze is ‘verslavend’, onderdrukt pijngevoelens en bezorgt ook een gevoel van euforie zoals bij de ‘runners high’ bij langeafstandlopers. ‘Runners high’ is de roes die kan ontstaan na een fysieke inspanning door het vrijkomen van endorfine. Door beïnvloeding van weer andere receptoren, komen dopamine, adrenaline en serotonine vrij. Dopamine speelt een belangrijke rol bij beweging, motivatie, genot, verliefdheid en aandacht. Adrenaline geeft een energiek gevoel en serotonine speelt een belangrijke rol bij stemming, emoties en de verwerking van pijnprikkels. Hierdoor wordt een algemeen gevoel van verbeterde beweeglijkheid in de gewrichten bereikt. Tapen – met als kenmerk het tot stand brengen van passieve lokale stabiliteit van een gewricht – kan uiteindelijk de mobiliteit (beweeglijkheid) vergroten. Door verminderde mobiliteit waaraan niets wordt gedaan, komt het tot stijf worden van spieren en gewrichten waardoor meestal nog minder wordt bewogen. Het bekende ‘rust roest’ principe.

Indicaties

De indicaties voor het tapen zijn er vele, waaronder hoofdpijn, door wat voor oorzaak ook, rug- en nekpijn, gewrichtsklachten, spierpijnen en neurologische problemen (zenuwpijnen). Eigenlijk alle soorten pijn, en niet te vergeten aandoeningen van het lymfesysteem met of zonder lymfe-oedeem. Tapen kan ook ondersteunend werken bij de genezing van wonden bijvoorbeeld na een operatie. Contra-indicaties (dus in die gevallen niet gebruiken / toepassen; red.) zijn: hartzwakte, tijdens chemotherapie en bestraling, en ernstige vooral vochtige huidproblemen.

Herma Honkoop, Heilpraktikerin

0543 565253

info@gezondbeterworden.nl

www.gezondbeterworden.nl