De geneeskracht van Ananas comusus

Verse ananas in blokjes snijden en opdienen is niet alleen een ware traktatie, je geeft mensen ook een heerlijk, sappig medicijn.

Ananas laat zien hoe eenvoudig medicinaal voedsel kan zijn. We kunnen dit medicijn beschouwen als gezond snoep. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat ananas een brede beschermende werking heeft voor ons lichaam, zodat het risico op ziekten wordt verkleind. Bromelaïne in ananas is een sterke ontstekingsremmende stof. Daarmee is ons lichaam goed gediend, want ontstekingen op celniveau vinden altijd plaats, en als we niet genoeg ontstekingsremmende stoffen nuttigen, verhogen we het risico op ziekten.

Ananas en diabetes?

Sommige wetenschappers zeggen dat ananas niet goed is bij diabetes, omdat het als bijwerking heeft dat het obesitas kan veroorzaken. Tegenwoordig worden ananassen doorgekweekt op zoetheid en dan ontstaan er in de plant onevenredig veel suikers. Maar er is ook onderzoek waaruit blijkt dat ananas juist het cholesterol- en triglyceriden-niveau kan doen dalen. Dat duidt er weer op dat het goed is voor mensen met diabetes of obesitas. In dit onderzoek werd echter een hydro-alcoholextract van ananas gebruikt en dat is toch iets anders dan de vrucht ananas. Uit ander onderzoek bleek dat een extract van ananasschillen diabetes kan tegengaan, door de samenwerking van bioactieve componenten in het blad.

Ananasschillen

De drang naar een ecologisch gerichte aanpak lijkt ook door te dringen in de wetenschap. Steeds vaker zie je dat er onderzoek naar wordt gedaan of een afvalproduct niet bewerkt kan worden tot een ander product. In de wereld van de voeding en de geneesplanten gaat het vaak om schillen, bladeren of zaden van producten die op de afvalberg terechtkomen. Er is een reeks van onderzoeken op gang gekomen naar toepassing van schillen van fruit. De schillen bevatten vaak antioxidanten. Die zijn eruit te abstraheren als natuurlijke antioxidanten. Daar kunnen natuurlijke supplementen mee worden gemaakt. Er kunnen ook smaakstoffen, eventueel met medicinale waarde, uit geabstraheerd worden om een drank van te maken. Maar het gaat natuurlijk vooral om de medicinale waarde. Ananasschillen blijken de werking te hebben dat ze wormverdrijvend zijn. Het kan daarom deel uitmaken van een ontwormingskuur. Ananas zit in de familie van de bromeliaceae; zijn familieleden hebben eveneens allerlei farmacologische werkingen.

Potentieel medicijn

In de International Journal of Pharma Research and Health Sciences stond in 2017 een artikel over het gebruik van enkele dagelijkse groente- en fruitsoorten om hun geneeskrachtige eigenschappen. Ananas was één van de fruitsoorten. Het bleek dat alle fruitsoorten potentieel hebben om ingezet te worden als onderdeel van een behandeling van een ziekte. De fruitsoorten zijn goed in het vangen van vrije radicalen, zo ook de ananas comosus. Daarom kunnen ze meehelpen om een groot aantal ziekten te voorkomen, zoals diabetes, obesitas, cardiovasculaire aandoeningen, alzheimer, ADHD en psychische aandoeningen, zoals depressie, vergeetachtigheid en concentratiestoornissen.

Antibioticum

Ananas is een mogelijk antibacterieel middel tegen in ieder geval de pathogene bacterie Staphylococcus aureus. Onderzoekers doen studies naar plantenstoffen met antibiotica-eigenschappen, omdat de synthetische antibiotica te veel nadelen hebben in de vorm van resistente bacteriën en bijwerkingen.

Artritis

In een onderzoek kwam naar voren dat een extract van de ananasschil werkzaam is tegen artritis. In de schil zit, net als in de vrucht, bromelaïne en dat is een ontstekingsremmende stof. Wetenschappers zijn er in het begin van de 21e eeuw achter gekomen dat reumatische aandoeningen met ontstekingen te maken hebben die vooral ontstaan doordat de nieren niet goed genoeg afvalstoffen kunnen verwijderen. Het extract van ananasschillen stimuleert eveneens de nieren. Men constateerde verder dat er verhoogde niveaus SOD en CAT, dat zijn de lichaamseigen antioxidantenzymen superoxidedismutase (SOD) en catalase (CAT), waren. Lichaamseigen antioxidanten werken nog veel sterker om vrije radicalen te vangen dan antioxidanten uit groenten en fruit. SOD en CAT vormen een belangrijk onderdeel van een gezond immuunsysteem en worden aangemaakt door verse voeding, zoals groente en fruit.

Kanker

Wetenschappers noemen sommige stoffen uit ananas ‘heel effectief’ in het tegengaan van de vorming van kankertumoren. Het reduceert zowel het aantal vrije radicalen als dat het een kankertumor zelf dwingt te stoppen met groeien. Daardoor creëert ananas een dubbele effectiviteit tegen kanker. De wetenschappers zagen ook dat de ene ananassoort wat meer antioxidanten bevat dan de andere.

Bromelaïne

Bromelaïne is de werkzame stof in ananas. Het behoort tot een groep van enzymen die eiwitten kunnen verteren. Het is niet één stof; het is een combinatie van thiol-endopeptidasen en andere componenten zoals fosfatase, glucosidase, peroxidase, cellulase, escharase en verschillende andere enzymen. Eigenlijk is dit medicijn zelfredzaam; het past zich aan de omstandigheden aan. Wetenschappers zien dat het van therapeutisch belang kan zijn bij hartkrampen of angina pectoris, bronchitis, sinusitis of bijholteontsteking, operatiewonden, slecht verzorgbare wonden, tromboflebitis, artritis, artrose, diarree, carpaal-tunnelsyndroom en cardiovasculaire ziekten.

Chronische ontstekingen

Bromelaïne is een ontstekingsremmend enzympakket dat op meerdere manieren inzetbaar is. Het werkt bijvoorbeeld ook bij auto-immuunziekten, zoals artritis en de ziekte van Crohn. Het probleem met deze ziekten is eigenlijk dat het lichaam continu net iets teveel antioxidanten nodig heeft. Omdat bromelaïne zelf een pakket met antioxidant-enzymen is, kan het anders, gerichter en voor langere duur werken dan antioxidanten van overige groenten en fruit. Een van de manieren waarop het immuunsysteem weer de goede kant op wordt gestuurd, is door de aanmaak van macrofagen, die echter vernietigd worden door een antibioticakuur. Daarom heeft genezen met medicinaal voedsel de voorkeur, als de beoogde effecten hetzelfde zijn. Synthetische medicijnen hebben namelijk veel bijwerkingen en medicinaal voedsel en geneesplanten niet. De macrofagenbalans en het microbioom (vroeger vaker darmflora genoemd) zijn bij mensen met auto-immuunziekten verstoord. Er zijn ook onderzoeken waaruit blijkt dat bromelaïne als ruw extract van ananas niet werkt tegen artrose op de knie. Dat spreekt dus tegen dat het werkt bij auto-immuunziekten zoals artrose. Echter, in de studie werd een bromelaïne-extract gebruikt en dat is iets anders dan bromelaïne uit ananas. Het kan dus zijn dat er meerdere stoffen uit ananas zijn die samen met bromelaïne voor het gewenste effect zorgen.

Nierbeschermend

Onderzoekers zien dat een beschadigde nier sneller herstelt als het ananas krijgt toegediend. Het nierweefsel dat door vrije radicalen is aangetast, komt terug tot zijn gezonde vorm als een ananasextract wordt gegeven. Daardoor werken de nieren beter. Als de nieren beter werken, worden er meer afvalstoffen afgevoerd. Dan is de kans op artrose kleiner, want dat wordt veroorzaakt door overtollig urinezuur dat de nieren niet kunnen verwerken. De onderzoekers hebben niet precies kunnen achterhalen welke bioactieve componenten bijdragen aan de nierverbetering, maar ze zien wel dat er meer lichaamseigen antioxidant-enzymen zoals SOD en CAT worden aangemaakt. Ze denken dat er ook flavonoïden met antioxidantwaarde in het spel betrokken zijn. Verder zien ze nog dat saponinen (zeepstoffen, behorende tot de glycosiden; red.) ook ontstekingsremmende hulp moeten hebben verleend.

Het gebit

Uit onderzoek blijkt dat het bromelaïne enzymenpakket goed is om bacteriën mee te bestrijden. In het medische vak tandartsenij wordt bromelaïne toegepast als ontstekingsremmende pijnstiller. Nu blijkt dat het ook cariës kan tegengaan. Wetenschappers hebben echter nog te weinig onderzoek gedaan om dit als nieuw wetenschappelijk feit te presenteren. Maar misschien is er in de toekomst een tandpasta verkrijgbaar op basis van ananasextract. Het idee is dat, als de stoffen inderdaad de pathogene bacteriën kunnen doden, tandpijn en tandvleespijn op die manier wordt tegengegaan, want als alle bacteriën dood zijn, is de oorzaak voor een pijnlijke ontsteking weg. In principe werkt dit al met kruidnagel, wat tandpijn kan tegengaan op deze manier.

Medicinaal doel

Ananas kun je gebruiken om zijn ontstekingsremmende werking, maar je kunt dat alleen doen met verse ananas en niet met blikananas. Verse ananas kun je in stukken snijden en als snack opeten. Je kunt het ook als smoothie-fruit gebruiken. Ananas is ook een ideaal broodbeleg. In combinatie met kaas kun je er een tosti van maken. Een tosti met geroosterd biologisch brood, verse ananas en gesmolten kaas is een stuk gezonder dan een tosti uit een café van wit brood. Zo geniet je van lekker eten met medicinale eigenschappen en voorkom je ontstekingen op celniveau. Dat laatste is belangrijk, want sinds het begin van de 21e eeuw zijn wetenschappers het erover eens dat deze celniveau-ontstekingen een sterk verhoogd risico geven op diabetes, obesitas, kanker, hart- en vaatziekten, dementie en ADHD. Met medicinale voeding zoals ananas raakt je lichaam in topconditie en werk je preventief aan het voorkomen van ziekten.

Thomas Dijkman

https://tom008.infoteur.nl/contact.php