Energiebom die wonderen doet

 

Een glaasje zelf geperst sap

 

Vers sap heeft heel wat voordelen. Op de eerste plaats is sap vloeibaar voedsel zonder enige weerstand, is uiterst licht verteerbaar en het kost daardoor nauwelijks energie. Daarnaast is het sap door haar concentratie extra rijk aan vitaminen, mineralen en bioactieve substanties; dit zijn genezende stoffen. Sap is arm aan natrium (zout) en rijk aan kalium, het zorgt voor een goede waterhuishouding en heeft een bloeddrukregulerende werking. Haar reinigende werking is van grote waarde en zorgt voor een goed zuur-base-evenwicht. Bovendien zijn sappen met hun pure smaken en heerlijk mond­gevoel een ware sensatie. Sap is rauw en ongeschonden voedsel en bevat een grote levenskracht die door het persen vrijkomt.

Soms wordt de opmerking gemaakt dat sap geen voedingsvezels meer bevat. Dat klopt, maar door de vloeibare vorm zijn er geen vezels nodig, omdat het sap door de maag heen naar de darmen vloeit. Een andere opmerking is dat er bij het persen vaste bestanddelen verloren gaan, omdat er bij het persen een scheiding ontstaat tussen het water en vaste stoffen. Er is inderdaad een beperkt verlies aan nutriënten, maar het voordeel is dat er veel inhoudsstoffen worden overgedragen aan het water, waardoor de vertering bijzonder goed verloopt. Bovendien krijgen we een hoge concentratie aan kostbare stoffen. Niemand haalt het in zijn hoofd om drie sinaasappels na elkaar op te eten, terwijl dit in geperste vorm helemaal geen probleem is. Het eten van vers fruit en rauwe groenten is de meest natuurlijke vorm van voedsel en dit blijft centraal staan. Sap is een nuttige aanvulling en vergt een bereidingstechniek, waarbij het accent ligt op een verhoogde concentratie van de nutriënten. Daarbij is nauwelijks sprake van vertering, terwijl de absorptie optimaal verloopt. We helpen de natuur een handje.

Perssoorten

In de handel zijn er allerlei persen verkrijgbaar, in alle maten, vormen, kleuren en prijzen. Een goede pers levert een hoog rendement – dus dat er zoveel mogelijk wordt uitgeperst – en het hele proces van persing moet traag verlopen, zodat de mogelijke beschadiging aan de nutriënten minimaal is.

Welk sap?

Hoewel sap op de eerste plaats therapeutisch is bedoeld, blijft het raadzaam om regelmatig een glaasje sap te drinken. De voorkeur gaat meestal uit naar vruchtensap, omdat dit zoeter en voedzamer is. Dit in tegenstelling tot groentesap, waarvan de smaak veel krachtiger is. Vruchtensap is rijk aan natuurlijke suikers, terwijl groentesap minder suiker bevat en anders van smaak is. Soms is de smaak door zijn hoge concentratie moeilijk te genieten en wordt tomatensap als smaakverbeteraar toegevoegd, of bronwater om de smaak te verzachten. Anderzijds bieden groentesappen veel therapeutische mogelijkheden. Pers fruit en groenten normaal gesproken niet samen, maar gebruik ze gescheiden. Fruit en groenten hebben een totaal andere samenstelling en verteren op een andere wijze.

Vers geperst

Veel mensen vragen zich af waarom het zo belangrijk is om vers geperst sap te drinken, terwijl in de supermarkt een groot aanbod aan sap verkrijgbaar is. Het industriële sap dat overal te koop wordt aangeboden, is gemaakt uit concentraat; dat staat op de verpakking vermeld. Eerst maakt men van de vruchten een siroop door het water er uit te laten verdampen door toevoeging van warmte. In de vruchtensappenfabriek wordt deze siroop aangelengd met water en eventueel met industriesuiker, zoetstoffen, synthetische vitaminen, smaakstoffen en conserveringsstoffen; ook dit staat meestal op de verpakking vermeld. Er be-staan sappen waar niets aan toegevoegd is en toch zijn deze sappen niet vergelijkbaar met vers geperst sap. Ze zijn zodanig be-werkt en gefilterd dat zij geen bezinksel hebben en een constante, gelijke kleur en smaak, terwijl ze een relatieve bewaartijd hebben. Er is vers geperst sinaasappelsap in de handel verkrijgbaar dat in een speciale verpakking gedurende drie à vier weken vers blijft en in de horeca wordt gebruikt. In de natuurvoedingswinkel vindt men een betere kwaliteit van sap dat niet uit concentraat is bereid, geen additieven bevat en herkenbaar is aan een natuurlijk bezinksel. Controleer bij aankoop goed wat op de verpakking vermeld staat.

Pers fruit en groenten normaal gesproken niet samen, maar gebruik ze gescheiden.

Bij vers geperst sap wordt er niets toegevoegd en is het water een deel van de vrucht dat via de fijne worteltjes van de fruitboom in de vrucht is gekomen. Het water is drager van kostbare stoffen zoals natuurlijke suikers, vitaminen, mineralen, sporenelementen en vele andere stoffen. Dat is totaal anders dan kraanwater dat bij industrieel bereide sappen aan het concentraat wordt toegevoegd. Op de verpakking staat een vervaldatum, maar men weet nooit hoe oud het sap al is. Bij vers sap speelt de levenskracht van de vrucht een grote rol.

Het persen vervangt het snij- en maalproces met de tanden. Vruchten en jonge groenten zijn rijk aan lichtenergie in de vorm van biofotonen. Zij zorgen ervoor dat de inhoudsstoffen energetisch geladen zijn en daardoor tijdens de stofwisseling beter verteren en optimaal omgezet worden. Dat is doorslaggevend voor de kwaliteit van ons voedsel. Zowel de voedingsdeskundige als de consument denken te veel in stoffen en niet in voedingsmiddelen. Een voedingsmiddel is een organisch of levend geheel dat door het lichaam wordt opgenomen en dat zijn inhoudsstoffen ongeschonden vrij geeft. Persen is een beperkte ingreep die weinig of geen beschadiging aanbrengt.

Richtlijnen persen

• Geef de voorkeur aan biologische kwaliteit, omdat de ingrediënten van betere kwaliteit zijn. Ze zijn rijker aan smaak­stoffen en hebben een beter aroma.

• Was het voedingsmiddel altijd, ook al is het van biologische kwaliteit. Er zitten stofdeeltjes, vingerafdrukken en andere ongewenste substanties op.

• Kies altijd rijpe vruchten, verwijder plekjes en beschadigde delen, want hoe gaver de vruchten, des te beter het sap.

• Jonge groenten zijn sappiger, smakelijker en bevatten meer water. Ze stralen vitaliteit uit en zijn van betere kwaliteit. Oudere groenten zijn vaak uitgedroogd.

• Sinaasappels en grapefruits worden altijd geschild. De witte velletjes mogen mee geperst worden want ze zijn rijk aan bioflavonen en vitamine C.

• De meeste tropische vruchten worden geschild, zoals kiwi, papaja, mango, enz. Sommige, zoals citroen, limoen, enz. kunnen met de schil geperst worden.

• Bij groenten worden alleen de eetbare delen van de plant geperst. Bij steenvruchten worden de pitten verwijderd. Kleine pitjes worden niet verwijderd.

• Afhankelijk van de pers worden de voedingsmiddelen in plakjes gesneden, zodat het persen vlot en efficiënt verloopt.

• Pers alleen voedingsmiddelen die rijk aan water zijn. Banaan of avocado laten zich moeilijk persen, ze lenen zich beter om te mixen om er een vruchtenmoes van te maken.

Toepassingsmogelijkheden

Door de hoge concentratie aan kostbare stoffen moeten sappen langzaam opgedronken worden, slok voor slok, zodat het verteringsstelsel de kans krijgt ze te ver-werken. Veel mensen hebben de goede gewoonte om iedere ochtend voor het ontbijt een glas sap te drinken of vervangen het ontbijt door een glas sap. Anderen doen dat bij een andere maaltijd of ’s avonds voor de tv. Er zijn mensen die jaar in, jaar uit hetzelfde sap gebruiken, terwijl afwisseling is aan te bevelen. Eén of twee glazen sap per dag is een goede ondersteuning, een verrijking aan vitaminen, mineralen en andere kostbare stoffen; het zorgt voor een extra reiniging van het lichaam, een betere waterhuishouding en voorkomt verzuring.

Vers geperst sap wordt vaak gebruikt als reinigingskuur, vooral in het voorjaar om de lentemoeheid te verdrijven. Voor sommige mensen volstaat het om gedurende een of twee weken minder te eten en meer sap te drinken. Sap zorgt voor een extra uitscheiding van opgehoopte gifstoffen. Soms is een echte sapkuur nodig om een voldoende reinigend effect te bereiken. Meestal doet men dit onder begeleiding van een therapeut of consulent. In dat geval wordt gedurende 5 à 7 dagen niets gegeten en ge-bruikt men uitsluitend sap, maximaal 1 liter per dag, meestal in combinatie met een reinigende kruidenthee op basis van brandnetelkruid, berkenblad, vlierbloesem, lindebloesem en/of venkelzaad. Een sapkuur is geen vastenkuur, omdat sap vloeibaar voedsel, nutriënten en calorieën levert, terwijl tijdens het vasten geen voedsel wordt genomen.

Sappen worden vaak therapeutisch gebruikt. Meestal zijn dat dan samengestelde sappen, dat wil zeggen dat meerdere vruchten of meerdere groenten worden samengeperst om het werkingsspectrum te vergroten. Dit is vergelijkbaar met het samenstellen van een kruidenthee.

Jan Dries

www.europeseacademie.be